1. ความหมายของคำว่า "สาธารณูปโภค"
“สาธารณูปโภค” มาจากการรวมคำว่า “สาธารณะ” และ “อุปโภค” ซึ่งหมายถึงสิ่งที่เป็นประโยชน์และจำเป็นในการดำเนินชีวิตของผู้คนส่วนใหญ่ เช่น ระบบไฟฟ้า น้ำประปา หรือระบบการสื่อสารต่างๆ ซึ่งบริการเหล่านี้เป็นสิ่งที่รัฐต้องจัดให้ประชาชนเพื่อใช้ในชีวิตประจำวัน เพื่อให้การดำเนินชีวิตของคนในสังคมเป็นไปอย่างราบรื่นและมีคุณภาพ ในกรณี้ของโครงการหมู่บ้านจัดสรร ทางผู้พัฒนาโครงการก็ต้องจัดให้มีสาธารณูปโภคในโครงการให้เพียงพอและมีมาตรฐานเพื่อให้ผู้อยู่อาศัยเกิดความสะดวกสบายในการใช้ชีวิต
2. ตัวอย่างของงานระบบสาธารณูปโภคในโครงการหมู่บ้านจัดสรร
- งานถนนภายในโครงการ
- ระบบไฟฟ้า ที่จำเป็นสำหรับการใช้ไฟฟ้าในบ้านเรือน
- ระบบน้ำประปา ที่ให้บริการน้ำสะอาดสำหรับการใช้ในครัวเรือน
- ระบบท่อระบายน้ำ และบ่อพัก
- ระบบบำบัดน้ำเสีย
- ส่วนและพื้นที่ส่วนกลาง
- โรงเรียนอนุบาล (กรณีจัดสรรขนาดใหญ่)
2.1 งานถนนในโครงการหมู่บ้าน
ถนนและเขตทางในโครงการบ้านจัดสรรนั้นได้ถูกกำหนดขนาดความกว้างและมาตรฐานไว้ตาม พรบ.จัดสรร โดยขนาดถนนนั้นจะขึ้นอยู่กับขนาดที่ดินและจำนวนบ้านในโครงการ เช่น
1. ถนนที่ใช้เป็นทางเข้า-ออกสู่ที่ดินแปลงย่อยไม่เกิน 100 แปลง หรือไม่เกิน 20 ไร่ ต้องมีความกว้างของเขตทางไม่ต่ำกว่า 8 เมตร โดยมีความกว้างของผิวจราจร 6 เมตร และจัดทำทางเท้ายกระดับ ด้านที่ปักเสาไฟฟ้า ให้มีความกว้างไม่ต่ำกว่า 1.15 เมตร
2. ถนนที่ใช้เป็นทางเข้า-ออกสู่ที่ดินแปลงย่อยไม่เกิน 300 แปลง หรือไม่เกิน 50 ไร่ ต้องมีความกว้างของเขตทางไม่ต่ำกว่า 12 เมตร โดยมีความกว้างของผิวจราจร 9 เมตร และทางเท้าข้างละ 1.50 เมตร
3. ถนนที่ใช้เป็นทางเข้า-ออกสู่ที่ดินแปลงย่อยตั้งแต่ 300 แปลงขึ้นไป หรือมากกว่า 50 ไร่ขึ้นไป ต้องมีความกว้างของเขตทางไม่ต่ำกว่า 16 เมตร โดยมีความกว้างของผิวจราจร 12 เมตร และทางเท้าข้างละ 2 เมตร
2.2 งานระบบไฟฟ้าในโครงการหมู่บ้าน
ระบบไฟฟ้า ต้องเป็นระบบไฟ 3 เฟส โดยทั่วไปแล้วหากเป็นโครงการบ้านตั้งแต่ 10 หลัง ขึ้นไปนั้นต้องมีหม้อแปลงไฟ ทุกๆระยะที่การไฟฟ้ากำหนด ในการขอใช้ไฟฟ้าเข้ามาในโครงการบ้านนั้นเบื้องต้นต้องไปขอขยายเขตกับการไฟฟ้า โดยการไฟฟ้าจะเป็นผู้เข้ามาตรวจสอบและประมาณการให้ โดยเริ่มจากการปักเสาไฟระหว่างแปลงที่ดินแต่ละแปลง จากนั้นจะเริ่มพาดสายไฟ และเชื่อมต่อระบบไฟเข้ามาในโครงการได้ โดยการทำงานทั้งหมดนี้ พนักงานการไฟฟ้าจะเป็นผู้เข้ามาดำเนินการให้ทั้งหมด แต่ในส่วนของการเชื่อมต่อไฟฟ้าเข้ามาภายในบ้านนั้น ต้องเป็นช่างไฟที่จะเข้ามาเดินสายและเชื่อมไฟเข้ามาภายในบ้าน
2.3 งานระบบน้ำประปา
ระบบน้ำประปา ทางโครงการต้องไปขอขยายเขตกับทางการประปา และการประปาจะเป็นผู้เข้ามาสำรวจหน้างาน ก่อนจะเริ่มเดินท่อและวางระบบประปาให้ โดยส่วนใหญ่แล้วจะมีการออกแบบแนวการเดินท่อ ซึ่งจะอ้างอิ่งกับผังโครงการบ้าน
2.4 ระบบระบายน้ำ ท่อระบายน้ำ
ท่อระบายน้ำ และบ่อพัก ใช้สำหรับระบายน้ำทิ้งจากในบ้านเรือนออกสูงลำน้ำภายนอก ซึ่งต้องมีการวางท่อระบายน้ำ และบ่อพักตามจุด โดยทั่วไปแล้วบ่อพักมักจะวางอยู่ระหว่างบ้านแต่ละหลัง นอกจากนี้จะต้องทำรางระบายน้ำเพื่อช่วยให้การระบายน้ำง่ายขึ้นอีกด้วย
ระบบระบายน้ำประกอบด้วย
- ท่อระบายน้ำ และบ่อพัก (พร้อมฝา) โดยบ่อพักท่อระบายน้ำต้องเป็นไปตามข้อกำหนดดังนี้
ก. ประเภทบ้านเดี่ยว ต้องจัดให้มีประจำทุกแปลงย่อย
ข. ประเภทบ้านแฝด บ้านแถว หรืออาคารพาณิชย์ จัดให้บ่อหนึ่งต่อสองแปลง ทั้งนี้ ต้องแยกท่อระบายน้ำเข้าออกจากกัน และระยะห่าง
ระหว่างบ่อพักต้องไม่เกิน 15 เมตร โดยต้องมีทุกจุดที่มีการเปลี่ยนขนาดท่อและ
จุดบรรจบของท่อหรือรางระบายน้ำ
- รางระบายน้ำ
- บ่อสูบหรือสถานีสูบ (ถ้ามี) ภายในต้องมีเครื่องสูบน้ำ ตะแกรงตักขยะและบริเวณกักเศษดินทราย
- บ่อตรวจคุณภาพน้ำทิ้งประจำที่ดินแปลงย่อย
- บ่อตรวจคุณภาพน้ำทิ้งรวมของโครงการโดยให้มีตะแกรงดักขยะด้วย
2.5 ระบบบำบัดน้ำเสีย
น้ำที่ผ่านการใช้จากทุกกิจกรรมในแปลงที่ดินจัดสรรถือเป็นน้ำเสียที่จะต้องได้รับการบำบัดให้มีคุณสมบัติเป็นไปตามประกาศกระทรวงวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อม จึงจะระบายลงสู่แหล่งรองรับน้ำทิ้งได้
ระบบบำบัดน้ำเสียจะเป็นประเภทระบบบำบัดอิสระเฉพาะแต่ละที่ดินแปลงย่อยหรือประเภทระบบบำบัดกลางที่รวบรวมน้ำเสีขมาบำบัดเป็นจุดเดียว
หรือหลายจุดก็ได้
ระบบบำบัดน้ำเสียทุกประเภทจะต้องมีบ่อตรวจคุณภาพน้ำทิ้ง ที่สามารถเข้าไปตรวจสอบคุณภาพน้ำทิ้งได้ตลอดเวลา
2.6 สวน และพื้นที่ส่วนกลาง
ตามกฎหมายจัดสรรนั้น กำหนดให้กันพื้นที่สำหรับทำเป็นสวนหรือพื้นที่ส่วนกลางไม่น้อยกว่า 5% ของพื้นที่ขาย
2.6 สวน และพื้นที่ส่วนกลาง
ในกรณีเป็นการจัดสรรที่ดินขนาดใหญ่ ผู้จัดสรรที่ดินจะต้องกันพื้นพื้นที่ไว้เป็นที่ตั้งโรงเรียนอนุบาล จำนวน 1 แห่ง เนื้อที่ไม่น้อยกว่า 200 ตารางวา และต้องจัดให้มีพื้นที่ดังกล่าวเพิ่มขึ้นทุกๆ 500 แปลง หรือทุกๆ 100ไร่ ในกรณีที่ไม่สามารถทำเป็นโรงเรียนอนุบาลได้ให้ทำเป็นสาธารณูปโภคประเภทอื่นเช่น สวน สนามเด็กเล่น สนามกีฬา เป็นต้น
การมีระบบสาธารณูปโภคที่ครบและได้มาตรฐานที่ดีนั้นช่วยให้การดูแลรักษามีประสิทธิภาพและยังช่วยสร้างความมั่นใจให้กับผู้ซื้อบ้านในเรื่องของการบริการและการรักษาคุณภาพของสาธารณูปโภคในโครงการบ้านจัดสรรอีกด้วย
